Վայր` Հյուսիսային դպրոց-պարտեզ
Տարիքային խմբեր` 2-5 տարեկաններ
Նպատակ`
- ազգային մշակույթի յուրացում ծեսերի (որպես միասնական, բազմաբնույթ, ինտեգրված գործունեություն) միջոցով:
Ծեսի մասնակիցներ՝
- «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի Հյուսիսային դպրոց – պարտեզի սաներ, ծնողներ, ցանկացողներ
Ընթացքը`
- Տարբեր աղբյուրներից ուսումնասիրում են «Անձրևաբեր» ծեսի խորհուրդի մասին
- Սովորում են «Անձրևաբեր» ծեսի ասիկներ,
- Պատրաստում են երգերին և խաղերին անհրաժեշտ ռեկվիզիտներ,
- Համակարգում են հիմնական գործողությունները,
- Սովորում են «Անձրևաբեր» ծեսի ազգային երգեր,պարեր և խաղեր։
Աշխատանքների ծավալը և ժամանակացույցը՝
Ուստարվա ընթացքում
Արդյունքները՝
- մասնակիցները կիմանան ազգային ծեսեր,ազգային սովորույթներ,հայկական ժողովրդական, ծիսական երգեր, խաղերգեր։
- Կկարողանաներգել հայկական ազգագրական և ծիսական երգեր,ծեսին նոր կյանք տալ։
- Կլինեն ծեսը իմացող ակտիվ մասնակից, փոխանցող, տարածող:
- Ծեսն այն միջավայրն է, որտեղ մասնակիցները ծեսի նախապատրաստական և իրականացման ընթացքում կկիրառեն իրենց կարողությունները, հմտությունները, գիտելիքները:
Հետևություն՝
- Ի՞նչ տվեց այս աշխատանքը մասնակցին,
- ի՞նչ նորություն կարողացավ ներմուծել «Անձրևաբեր» ծեսը կատարելիս, կցանկանա՞ նորից կատարել և ծեսերին նոր կյանք տալ:
Արդյունք՝
- Նկարել, տեսագրել, գրի առնել աշխատանքի ընթացքը,
- Ներկայացնել Հյուսիսային դպրոց – պարտեզի ենթակայքում, կրթահամալիրի կայքում՝ ֆիլմի, ֆոտոպատումի, նկարագրության տեսքով:
Ծրագիր`
- Զըմփիկ, զըմփիկ Զարինա
- Հանիկ Նինար
- Նուրին, Նուրին եկել է (Թալինի տարածաշրջան)
- Բուկլե բարան
Երգերի տեքստեր՝
ԶԸՄՓԻԿ ԶԸՄՓԻԿ ԶԱՐԻՆԱ
Զըմփիկ,զմփիկ զարին ա
Իգդա շուշան դարին ա:
Շուշան գընաց աղցանի,
Աղցան չըկար՝ չորցել էր:
Անձրև չեկավ էս տարին,
Չորցավ ցորեն ու գարին:
Զըմփիկ,զմփիկ …
Գոռգոռոցն ընկավ վերև,
Լըվաց կանաչ ու տերև,
Անձրև էկավ, գոլ էրավ,
Ցորեն արտը բոլ էրավ.
Զըմփիկ,զմփիկ..
Թելիկ-մելիկ ման էկա,
Քեզի հանդերում գըտա,
Մերիկըս թըխեց գաթա,
Ինձի չի տա, քեզ կըտա:
Զըմփիկ,զմփիկ..
Հանիկ նինար
Հանիկ նինար է նինար,
Ջանիկ նինար է նինար,
Ով չըթըռնա զիդա պար,
Օդներ կոդրի քիսնա քար:
Ախ, նինար, ջան նինար,
Հանիկ Նինար է նինար
Ջանիկ նինար է նինար:
Ախպեր, ախպեր, իմ նըխշուն
Ի՞նչ իս բարձիր քո իշուն:
Խունկ, հինա ու աբրըշում:
Վի՞ր կտանիս:
Բըզեզին:
Բըզեզ ետև սարերուն,
Բուրդ կըգըզե գիլերուն,
Թել կըմանե հավքերուն,
Շոր կըկարե ճըժերուն:
Ախ, նինար, ջան նինար
Հանիկ Նինար է նինար
Ջանիկ Նինար է նինար:
Ով չըթըռնա զիդապար,
Օդներ կոդրի քիսնա քար:
Հանիկ Նինար է նինար
Ջանիկ Նինար է նինար:
Նուրին, Հուրին էկեր է,
Շալե շապիկ հաքեր է:
Նուրին, Նուրին ի՞նչ կուզիս,
Կըթան կովուց յեղ կուզիմ,
Չալ հավուց հավկիթ կուզիմ,
Երկընքուց ամպեր կուզիմ,
Ամպերուց անձրև կուզիմ
Որ մըր ուզած տա մըզի
Անձրև իջնի վըր ձըզի:
Ախ, նինար, ջան նինար
Հանիկ Նինար է նինար:
Անձրևաբեր ծիսական երգեր. Շիրակի մարզ, գյուղ Հառիճ
Նուրին, Նուրին էկել է (Հառիճ, Դարբինյան Լամառա)
Նուրին, Նուրին էկել է,
Կանաչ, կարմիր հագել է,
Դեղին կոճակ կարել է,
Սիրուն քյամար կապել է,
Նուրին, Նուրին, ի՞նչ գուզե:
Երկնքեն թոն գուզե,
Գետնեն էլ բարիք գուզե:
Նուրին, Նուրին էկել է,
Կանաչ, կարմիր հագել է,
Դեղին կոճակ կարել է,
Սիրուն քյամար կապել է,
Երկնքեն թոն գուզե,
Գետնեն էլ բարիք գուզե:
Նուրին, Նուրին էկել է (Հառիճ, Դարբինյան Ֆիրդուսի)
Նուրին, Նուրին էկել է,
Աջբա հուրին էկել է,
Շալե շապիկ հաքել է,
Կարմիր գոտիկ կապել է,
Հաց տվեք, եղ տվեք,
Չամիչ տվեք, գաթա տվեք,
Մեր Նուրիին հավկիթ տվեք:
Նուրին, Նուրին էկել է,
Աջբա հուրին էկել է,
Շալե շապիկ հաքել է,
Կարմիր գոտիկ կապել է,
Հաց կուտան, եղ կուտան,
Չամիչ կուտան, գաթա կուտան,
Մեր Նուրիին հավկիթ կուտան:
Նուրին, Նուրին էկել է (Հառիճ, Մկրտչյան Էմմա)
Նուրին, Նուրին էկել է,
Շալե շապիկ հագել է,
Կարմիր գոտիկ կապել է,
Երկնքեն թոն կուզե,
Գետնեն էլ ծիլ գուզե:
Նուրին, Նուրին էկել է,
Շալե շապիկ հագել է,
Կարմիր գոտիկ կապել է,
Երկնքեն թոն գուզե,
Գետնեն էլ բերք կուզե:
Բուկլե բարան
Բուկլե բարան անձրև բեր,
Բարանկե խարս, անձրև բեր,
Անձրև ի գա, դաշտեր ջերով լեցուցի: — 2 անգամ
Բուկլե բարան անձրև բեր,
Բարանկե խարս, անձրև բեր,
Արտեր ծլին, կանաչ ծիլը քու բաժին: — 2 անգամ
Բուկլե բարան անձրև բեր,
Անձրևի խարս, անձրև բեր,
Արտեր հասնին, տռուզ խատեր քու բաժին: — 2 անգամ
Բուկլե բարան անձրև բեր,
Անձրևի խարս, անձրև բեր,
Տռուզ խատեր ալուր դառնա քու բաժին: — 2 անգամ
Բուկլե բարան անձրև բեր,
Անձրևի խարս, անձրև բեր,
Ալուր շաղինք, լավաշ դառնա քու բաժին: — 2 անգամ
Պուպլատիկինն էկեր է
Պուպլատիկինն էկեր է, ու՜յ, ու՜յ, ու՜յ աման,
Շալե շապիկ հագեր է, ու՜յ աման,
Շալե շապիկ հագեր է, ու՜յ աման,
Կարմիր գոտի կապեր է, ու՜յ, ու՜յ, ու՜յ աման,
Փեթկին ետև կայներ է, ու՜յ աման,
Փեթկին ետև կայներ է, ու՜յ աման:
— Պուպլատիկինն ի՞նչ կուզե:
— Կարմիր կովու եղ կուզեմ, ու՜յ, ու՜յ, ու՜յ աման,
Սև հավու հավկիթ կուզեմ, ու՜յ աման,
Սև հավու հավկիթ կուզեմ, ու՜յ աման:
Մեծ պտկեն բլղուր կուզեմ, ու՜յ, ու՜յ, ու՜յ աման,
Ճերմակ ծովուն ջուր կուզեմ, ու՜յ աման,
Ճերմակ ծովուն ջուր կուզեմ, ու՜յ աման:
— Յեղ բերեք, պորտին քսեք, ու՜յ, ու՜յ, ու՜յ աման,
Ձու բերեք, թաթին դնենք, ու՜յ աման,
Ձու բերեք, թաթին դնենք, ու՜յ աման,
Փարչեր դրեք մեջ ջրին, ու՜յ, ու՜յ, ու՜յ աման,
Ջուր բերեք՝ լցնենք գլխին, ու՜յ աման,
Ջուր բերեք՝ լցնենք գլխին, ու՜յ աման:
— Անձրև, անձրև, գոլ էրա,
Ցորեն հացը բոլ էրա:
Pingback: Հուլիս ամսի նախագծեր․Հյուսիսային դպրոց — պարտեզ — Արմենուհի Սոկրատունի
Pingback: 2024 — 2025 — 2026 ուսումնկան առաջին և երկրորդ շրջանի օրացույց — Արմենուհի Սոկրատունի
Pingback: Հուլիս ամսի հաշվետվություն 2024 — Արմենուհի Սոկրատունի