Վայր` Հյուսիսային դպրոց – պարտեզ

Տարիքային խմբեր` 2 – 4 և 5 – 6 տարեկաններ

Նպատակ՝

ազգային մշակույթի յուրացում ծեսերի (որպես միասնական, բազմաբնույթ, ինտեգրված գործունեություն) միջոցով:

Նկարագրություն՝

Դատարկ դդումը այն ընդհանուր ամբարն է,որի մեջ ամփոփում ենք անցած տարվա արդյունքը,բերքն ու բարիքը։Ղափամային պատրաստում ենք`քաղցրը քաղցրի մեջ,որը իր խորհուրդն ունի։Ընտրում ենք ամենա քաղցր տեսակը` նարնջագույնը,արևի նման կլոր,բաղադրիչների բազմազանությունը,ճոխ և առատ կյանքի խորհրդանիշն է։ Ըստ ավանդության`դդումը երկրագունդն է,ներսում լցվող բրինձը`համայն մարդկությունը,իսկ չրերն ու ընկուզեղենը տարբեր հավատքի ու ազգության մարդիկ։Ղափաման պատրաստվում է,որ աշխարհում խաղաղություն լինի։

2. Ծեսի մասնակիցներ

«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի Հյուսիսային դպրոց – պարտեզի նախակրթարանի և սաներ

3. Ընթացքը

• տարբեր աղբյուրներից ուսումնասիրում են ղափամայի մասին պատմություններ,
• Սովորում են ղափամայի ասիկներ,
• Պատրաստում են երգին և խաղերին անհրաժեշտ ռեկվիզիտներ,
• համակարգում են հիմնական գործողությունները,
• սովորում են ղափամայի ազգային ծիսական երգեր,պարեր և խաղեր։

4. Աշխատանքների ծավալը և ժամանակացույցը

Ուստարվա ընթացքում

5. Արդյունքները

մասնակիցները կիմանան

• ազգային ծեսեր,
• ազգային սովորույթներ,
• հայկական ժողովրդական, ծիսական երգեր, խաղերգեր։

կկարողանան

• երգել հայկական ժողովրդական և ծիսական երգեր,
• ծեսին նոր կյանք տալ։

կլինեն

• ծեսը իմացող ակտիվ մասնակից, փոխանցող, տարածող:

Ծեսն այն միջավայրն է, որտեղ մասնակիցները ծեսի նախապատրաստական և իրականացման ընթացքում կկիրառեն իրենց կարողությունները, հմտությունները, գիտելիքները:

6. Հետևություն

Ի՞նչ տվեց այս աշխատանքը մասնակցին, ի՞նչ նորություն կարողացավ ներմուծել ղափամայի ծեսը կատարելիս, կցանկանա՞ նորից կատարել և ծեսերին նոր կյանք տալ:

7. Արդյունք

Նկարել, տեսագրել, գրի առնել աշխատանքի ընթացքը, ներկայացնել Քոլեջի և հյուսիսային դպրոցի ենթակայքում, կրթահամալիրի կայքում՝ ֆիլմի, ֆոտոպատումի, նկարագրության տեսքով:

Ազգային և բակային խաղեր

Երգեր`

• Հե՜յ ջան ղափամա
• Գովենք,գովենք
• Հոպ թռի

Պարերգեր`

• Փափուռի

Երգերի տեքստեր`

2 – 4 տարեկանների հատված՝

Հեյ ջան ղափամա

Արագ հասած դդումը
Առանք, բերինք մեր տունը,
Մանր ջարդած աղեցինք,
Թոնրի մեջը կախեցինք:

Հեյ ղափամա, ղափամա
Մեղրը մեջը ղափամա
Հեյ ջան, ջան ղափամա
Բուղը մեջը ղափամա:

Ջան, հեյ ջան, հեյ ջան, հեյ ջան,
Ջան, հեյ ջան, հեյ ջան, հեյ ջան:

Հեյ ջան ղափամա,
Համով-հոտով ղափամա
Հեյ ջան ղափամա,
Շախով-շուխով ղափամա:

Եղ դրեցինք կծորա
Էնպես տարեք, չծորա,
Էնպես տարեք չթափի
Խաս շորերս չաղտոտի;

Հեյ ղափամա, ղափամա
Մեղրը մեջը ղափամա
Հեյ ջան, ջան ղափամա
Բուղը մեջը ղափամա:

Ջան, հեյ ջան, հեյ ջան, հեյ ջան,
Ջան, հեյ ջան, հեյ ջան, հեյ ջան:

Հեյ ջան ղափամա,
Համով-հոտով ղափամա
Հեյ ջան ղափամա,
Շախով-շուխով ղափամա։

5 – 6 տարեկաններ՝

Հ՛եյ ջան, ղափամա

[Կրկներգ 2x]

Հ՛եյ ջան, ղափամա:
Համով, հոտով ղափամա:
Հ՛եյ ջան, ղափամա:
Շախով, շուխով ղափամա:

Բախչեն հասած դդումը,
Կտրինք, բերինք մեր տունը,
Վրան շաքար լցրեցինք,
Թոնրի մեջ կախեցինք:

Եկան էլ հեր ու հորքուր,
Եկան էլ մեր ու մորքուր,
Եկան քեռի, քեռակին,
Խնամի ու տեքերիկին,
Եկան սանիկ, սանահեր,
Հարսնաքուր ու հարսնախպեր,
Եկան մոտիկ, հեռավոր,
Զոքանչ, կեսրար ու քավոր:

Ջաաան:
Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան:
Ջաաան:
Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան:

[Կրկներգ 4x]

Հ՛եյ ջան, ղափամա:
Համով, հոտով ղափամա:
Հ՛եյ ջան, ղափամա:
Համով, հոտով ղափամա:

Գդալ առած եկան տուն
Հարյուր հոգի անկշտում,
Ես ի՞նչ անեմ, ի՞նչ անեմ,
Հարյուր հոգուն մեկ դդում:

Եկան էլ հեր ու հորքուր,
Եկան էլ մեր ու մորքուր,
Եկան քեռի, քեռակին,
Խնամի ու տեքերիկին,
Եկան սանիկ, սանահեր,
Հարսնաքուր ու հարսնախպեր,
Եկան մոտիկ, հեռավոր,
Զոքանչ, կեսրար ու քավոր:

Ջաաան:
Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան:
Ջաաան:
Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան: Հ՛եյ ջան:

[Կրկներգ 2x]

Հ՛եյ ջան, ղափամա:
Համով, հոտով ղափամա:
Հ՛եյ ջան, ղափամա:
Շախով, շուխով ղափամա:
Հ՛եյ ջան, ղափամա:
Մեղրը մեջը ղափամա:
Հ՛եյ:

Հոպ թռի

Հոպ, թռի, հոպ, հոպ, թռի
Հայկո ջան,
Շուտ թռի, շախով թռի
Վարսո ջան․
Խնձոր ե ծառի վրա,
Հայկո ջան,
Ծաղիկ ես սարի վրա,
Վարսո ջան․
Անուշ տաղ ասող կաքավ,
Հայկո ջան,
Կանգնել ես քարի վրա,
Վարո ջան․
Ախպեր ունեմ՝ գառնարած,
Հայկո ջան,
Պարի միջին շվարած
Վարսո ջան։

Փափուռի

Նանայ, նանայ, փափուռի,
Նանայ, նանայ, փափուռի,
Փափուռի ջան, փափուռի,
Փափուռի ջան, փափուռի:

Ջուր է գալիս էն սարից,
Նանայ, նանայ, փափուռի,
Կաթում է մարմար քարից,
Նանայ, նանայ, փափուռի:

Արև ելավ էն սարից,
Նանայ, նանայ, փափուռի,
Կաքավ կանչեց էն քարից,
Նանայ, նանայ, փափուռի:

Խնձոր ես ծառի վրա,
Նանայ, նանայ, փափուռի,
Ծաղիկ ես սարի վրա,
Նանայ, նանայ, փափուռի:

Անուշ տաղ ասող բլբուլ,
Նանայ, նանայ, փափուռի,
Կանգնել ես քարի վրա,
Նանայ, նանայ, փափուռի:

Մտա բլբուլի բաղը,
Նանայ, նանայ, փափուռի,
Երգեցի անուշ տաղը,
Նանայ, նանայ, փափուռի: