Վայր` Քոլեջ, Հյուսիսային դպրոց – պարտեզ

Մասնակիցներ` 2-ից — 4 տարեկան խմբեր

1. Նպատակ

ազգային մշակույթի յուրացում ծեսերի (որպես միասնական, բազմաբնույթ, ինտեգրված գործունեություն) միջոցով:Տարածում և փոխանցում սերունդներին,մշակույթի վերադարձ իր նախնիների սերունդներին։

2. Ծեսի մասնակիցներ

«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի նախակրթարանի սաներ

3. Ընթացքը

  • տարբեր աղբյուրներից ուսումնասիրում են Տյառենընդառաջի ծեսը,
  • Սովորում են տյառենընդառաջի ասիկներ,
  • Պատրաստում են տիկնիկներ և անհրաժեշտ դեկորացիաներ(հարս,փեսա և այլն)
  • համակարգում են հիմնական գործողությունները,
  • սովորում են տյառենընդառաջի ազգային ծիսական երգեր,պարեր և խաղեր։

4. Աշխատանքների ծավալը և ժամանակացույցը

Ուստարվա ընթացքում

5. Արդյունքները

մասնակիցները կիմանան                                                              

  • ազգային ծեսեր,
  • ազգային սովորույթներ,
  • ազգային ավանդական պարեր,
  • հայկական ժողովրդական, ծիսական երգեր, խաղերգեր,
  • ժողովրդական, ծիսական խաղերը:

կկարողանան

  • երգել հայկական ժողովրդական և ծիսական երգեր,
  • համացանցից, այլ աղբյուրներից ծեսին վերաբերվող նյութեր գտնել,
  • ծեսին նոր կյանք տալ

կլինեն

  • ծեսը իմացող ակտիվ մասնակից, փոխանցող, տարածող:

Ծեսն այն միջավայրն է, որտեղ մասնակիցները ծեսի նախապատրաստական և իրականացման ընթացքում կկիրառեն իրենց կարողությունները, հմտությունները, գիտելիքները:

  1. Հետևություն

Ի՞նչ տվեց այս աշխատանքը մասնակցին, ի՞նչ նորություն կարողացավ ներմուծել տյառենընդառաջի ծեսը կատարելիս, կցանկանա՞ նորից կատարել և ծեսերին նոր կյանք տալ:

  1. Արդյունք

Նկարել, տեսագրել, գրի առնել աշխատանքի ընթացքը, ներկայացնել Քոլեջի և հյուսիսային դպրոցի ենթակայքում, կրթահամալիրի կայքում՝ ֆիլմի, ֆոտոպատումի, նկարագրության տեսքով:

Նյութեր

Տեառնընդառաջի ծառի ճյուղի խորհուրդը


Ծառից մի ճյուղ պոկելով, և հարս ու աղջիկ զարդարելով կանաչ կարմիր թելերով, խորհրդանշել է կանաչը- երիտասրդություն` թե մարդկանց և թե բնության, կարմիրը- արևը, լույսը,կյանքի խորհուրդը։ Ապա տարբեր կտորներ են յուրաքանչյուրը երազանք պահելով կապել ճյուղից,գցելով ճյուղը կրակի մեջ նշանակել է, նախ բնության զարթոնքը և կապված կտորները երազանքների ի կատար ածվելը։
Եվ ի վերջո ճյուղը վերցնելով բնությունից վերադարձնում ենք դարձյալ բնությանը, հենց իր իսկ զարթոնքի համար։

ծիսական երգեր և պարերգեր՝

Երգերի տեքստեր`

Տրընդեզ

Տերընդեզ, դարմանը կես,
Առ հաց ու կես, ելիր գեղես,
Տերընդեզ, դարմանը կես,
Առ հաց ու կես, ելիր գեղես:
Տերընդեզ, մխի դին տես,
Մե փութ ցանես, հազար քաղես,
Տերընդեզ, մխի դին տես,
Մե փութ ցանես, հազար քաղես:
Տերընդեզ, դարմանը կես,
Առ մանգաղը, ել խոտի դեզ,
Տերընդեզ, դարմանը կես,
Առ մանգաղը, ել խոտի դեզ:
Տերընդեզ, մխի դին տես,
Մե փութ ցանես, հազար քաղես,
Տերընդեզ, մխի դին տես,
Մե փութ ցանես, հազար քաղես:
Տերընդեզ, փեշդ վառե,
Որ ազատես օձե, չարե,
Տերընդեզ, փեշդ վառե,
Որ ազատես օձե, չարե:
Տերընդեզ, մխի դին տես,
Մե փութ ցանես, հազար քաղես,
Տերընդեզ, մխի դին տես,
Մե փութ ցանես, հազար քաղես:

Այլի հո՜

Եկանք, եկանք, այլի հո՜

Ինչու եկաք, այլի հո՜

Աղջկա տեսիլ, այլի հո՜

Աղջիկ չունենք, այլի հո՜

Տեսել ենք, տեսել, այլի հո՜

Որտեղ եք տեսել, այլի հո՜

Ձեր այգու մեջ, այլի հո՜

Ինչ էր անում, այլի հո՜

Թել էր մանում, այլի հո՜

Ինչ կաչ գլխին, այլի հո՜

Կապույտ լաչակ, այլի հո՜

Ինչ կար մեջքին, այլի հո՜

Արծաթ գոտի, այլի հո՜

Ինչ կար ոտին, այլի հո՜

Կարմիր մաշիկ, այլի հո՜

Բա ոնց եկաք, այլի հո՜

Պռատ գառով, այլի հո՜

Պոչատ հավով, այլի հո՜

Տատիս տատի ծակված թավով, այլի հոոոո՜…..

Պսակ-պսակ

Պսակ-պսակ

Տիկնի պսակ.

Փեսեն էկավ՝

Լիքը քսակ,

Տիրնանինե, տիրնանինե,

Զուռնի ձենը

Գեղով մին է…

Բոյը՝ չինար,

Մեջքին՝ քամար,

Աչքերը՝ ծով,

Ունքը կամար,

Տիրնանինե, տիրնանինե,

Զուռնի ձենը

Գեղով մին է…

Աղջկե՛ք, պար բռնեցեք

Աղջկե՛ք, պար բռնեցեք,

Արմիկի երես գովեցեք:

Ա՜յ երես, շարմաղ երես,

Դու մեզ չթողնես սևերես:

Աղջկե՛ք, պար բռնեցեք,

Արմիկի աչեր գովեցեք:

Ա՜յ աչեր, սիրուն աչեր,

Արևի պես փայլու աչեր:

Աղջկե՛ք, պար բռնեցեք,

Արմիկի կռներ գովեցեք:

Ա՜յ կռներ, ուժեղ կռներ,

Դուք կշարժեք մեծ-մեծ լեռներ:

Աղջկե՛ք, պար բռնեցեք,

Արմիկի հասակ գովեցեք:

Ա՜յ հասակ, բարձր հասակ,

Քեզ կվայելե դափնեպսակ:

Այ,ֆորկա

Այ ֆորկա, ֆորկա, ֆորկա

էսօր մեր տուն հարսնիս կա:

Էսօր մեր տուն հարսնիս կա,

Կոլոտ փեսուն բեղ չկա:

Այ ֆորկա, ֆորկա, ֆորկա

էսօր մեր տուն հարսնիս կա:

Թավեն ծակ է եղ չկա,

Փեսեն եկավ տեղ չկա:

Այ ֆորկա, ֆորկա, ֆորկա

էսօր մեր տուն հարսնիս կա:

Ջան ֆորկա,ֆորկա,ֆորկա,

Էսօր մեր տուն հարսնիս կա։

Categories:Ուսումնական նախագծեր